آثار منفی روانی کنکور بدتر از آثار جسمی آن است

پژوهش‌های گسترده‌ای روی کنکور در ایران و کشور‌های دیگر انجام شده و اثرات زیانبار آن مورد تحلیل انجام قرار گرفته است. تقریباً آن‌هایی که چند کنکور سخت از جمله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری را پشت سر گذارنده اند، گذرشان به این دباغ خانه افتاده است و از مشکلات آن آگاهند، افرادی که در سنین محصل بودن خاطره‌ای تلخ‌تر از کنکور در زندگی نداشته اند، ماجرایی که تمام خلاقیت و پویایی را از محصلان در بهترین سنین پویایی سلب کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

محمد فقیری پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت و مدرس دانشگاه فرهنگیان در این مورد معتقد است که کنکور زندگی مان را برای سال‌های متوالی تلخ کرد؛ بیش از ۳۰ سال است که با آموزش مکانیکی دست و پنجه نرم می‌کنیم و دست از تفریح، ورزش، هنر و بسیاری فعالیت‌های خوب زندگی به دلیل کنکور کشیده ایم؛ بازی که هیچ اثری جز افسردگی و کسالت به دنبال نداشته است.

او ادامه داد: تنها ثمره کنکور یک بعدی زندگی کردن است که در داوطلب کنکور را در زر ورق پیچاندند و او حتی نتوانست یک زندگی اجتماعی و طبیعی را تجربه کند.

فقیری تاکید کرد: کنکور هزاران تأثیر روانی و جسمی منفی داشته است. در ایران از هر تحصیل کرده‌ای درباره اثر کنکور و دانشگاه سوال شود، حتماً با تنفر از آن سخن خواهد گفت. آثار روانی کنکور از آثار جسمی آن بدتر بوده است. کافی است سری به خوابگاه‌ها و مراکز مشاوره دانشجویان بزنید؛ آن وقت می‌بینید که میزان افسردگی ناشی از کنکور و نظام آموزش مکانیکی چقدر است.

او ادامه داد: وقتی زندگی دانش آموختگان را ببینید، میزان طلاق را در زندگی شان بررسی کنید، میزان رضایت مندی آن‌ها را از زندگی ارزیابی کنید؛ مشاهده خواهید کرد که حتما باید یکی از قربانیان کنکور هستند و روز‌های سخت را تجربه کرده اند.

این مدرس دانشگاه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه اگر ۱۸ ساله بودید، الان کنکور شرکت می‌کردید، گفت: شاید مجبور بودم کنکور شرکت کنم، ولی از زندگی ام به دلیل کنکور نمی‌گذشتم.

آزمون خلاقیت در کنکور لحاظ شود

فقیری با اشاره به اثر کنکور بر خلاقیت و تفکر بیان کرد: می‌توان از کنکوری‌ها آزمون خلاقیت گرفت یا به واقعیت جامعه نگاهی بیندازید؛ آن وقت متوجه خواهید شد که کنکور و خلاقیت چه رابطه‌ای با هم دارند. کنکور اساساً نوعی ارزشیابی مکانیکی است و نه تنها خلاقیت نمی‌آفریند بلکه حتی آن را از بین می‌برد.

او ادامه داد: همچنین می‌توانید از انواع آزمون‌های تفکر مثل آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا برای سنجش توانایی‌ها و مهارت‌های تفکر حتی رتبه‌های بالای کنکور استفاده کنید؛ بهتر است که طرفداران کنکور یکبار هم این کار را تجربه کنند تا برایشان ملموس شود.

این مدرس دانشگاه اظهار کرد: شما می‌دانید که هر کدام از سطوح هرم بلوم در آموزش و تفکر سهمی جداگانه‌ای دارد؛ مثلاً دانش ۱۲%، درک و فهم ۸%، کاربرد ۲۴%، تحلیل ۳۲%، ترکیب ۱۶%، ارزیابی ۸%. اگر از داوطلبان کنکور بپرسید که کنکور ایران بیشتر مبتنی بر چیست و کدام سطح بلوم در آن برجسته‌تر است، به شما چه جوابی خواهند داد؟ یا کافی است سؤالات کنکور ۱۰ سال گذشته را بر این مبنا بررسی کنید؛ خودتان متوجه خواهید شد که خلاقیت و سطوح تفکر در کنکور چه جایگاهی دارد.

فقیری در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا حذف، ترمیم و اصلاح کنکور ضرورت دارد یا خیر، گفت: اگر قرار باشد کنکور ترمیم و اصلاح شود، پیشنهاد اینجانب این است عینی تشریحی باشد، چون ارزشیابی عینی نمی‌تواند همه سطوح تفکر و خلاقیت را بسنجد یا لااقل برخی درس‌ها مثل نگارش و نویسندگی به کنکور اضافه شود و در کنار کنکور یک آزمون خلاقیت و تفکر انتقادی نیز برگزار شود.

او درباره ورود آزمون هوش در کنار کنکور اظهار کرد: اگر منظور فقط آزمون هوش ریاضی منطقی است و آنچه که در آزمون تیزهوشان اتفاق می‌افتد، بهتر است که آزمون هوش در کار نباشد؛ اما اگر آزمونی بتواند هوش‌های مختلف مثل هوش زبانی، روایی، میان فردی، اجتماعی، هیجانی، طبیعت گرا، تحلیلی، تأملی و وجودی را اندازه بگیرد، بسیار هم خوب است. یکی از مشکلات اساسی این است که کنکور و نظام آموزش مکانیکی، کمیت محور و حافظه گرا هوش‌ها یعنی استعداد‌ها و توانایی‌های مختلف را از بین می‌برد؛ مثلاً در آزمون تیزهوشان، جایگاه هوش هیجانی، اجتماعی و طبیعت گرا کجاست؟

نگاه مکانیکی و ابزاری به آموزش

این مدرس دانشگاه درباره چرایی داغ بودن بازار کنکور و تیزهوشان در کشور گفت: نگاه فرهنگی ما به علم مکانیکی و ابزاری عامل این موضوع است؛ بنابراین هر نوع ارزشیابی در کشور ما رویکرد مکانیکی و ابزاری خواهد داشت. ۱-۲ سال گذشته ۲ ساعت به کار‌های کیفی، هنری و فکری اختصاص یافت و مدارس نمی‌توانستند برای همین دو ساعت برنامه داشته باشند.

او افزود: فرهنگ ما غایت محور است نه فرایند محور و همیشه ما به نتیجه و فرجام کار می‌نگریم نه فرایند آن؛ حتی نسبت به زندگی نیز چنین نگاهی داریم؛ بنابراین، حتی از درس‌هایی مثل علوم، فارسی و حتی دین و زندگی چیزی برای زندگی یاد نمی‌گیریم و یادگیری به معنای تغییر رفتار در ما رخ نمی‌دهد؛ در واقع ما جامعه‌ای «خوانا» نیستیم؛ به خواندن به معنای ارتباط و گفتگو نمی‌پردازیم. خواندن به معنای دیالکتیک در آموزش اتفاق نمی‌افتد و رابطه زیادی با کتاب و تفکر نداریم مگر برای دست یافتن به هدفی بیرونی.

فقیری با بیان اینکه ایران از زمان آموزش و پرورش مدرن بیشتر رویکرد مکانیکی و ابزاری داشته است، اظهار کرد: مردم برای رسیدن به اهدافی غیر از یادگیری مثل شغل، وجه اجتماعی، موقعیت و ... تمایل داشته اند که به دانشگاه راه پیدا کنند. آموزش و پرورش به ما خواندن، نوشتن و فکر کردن یاد نداده است و در دانشگاه هم همین اتفاق تکرار می‌شود.

او افزود: به نظر اینجانب، جنبش بازاندیشی (Rfelection Movement) که از ۱۹۸۰ در جهان اتفاق افتاده، در ایران نیز باید اتفاق بیفتد و این کار بسیار سختی است زیراکه جامعه ما آمادگی چنین جنبشی ندارد حتی اگر در نظام آموزشی بخواهد چنین امری اتفاق بیفتد، برای این کار ما به زیرساخت فکری، تلاش بسیار و برنامه ریزی علمی نیاز داریم که این موارد در حال حاضر وجود ندارد.

این مدرس دانشگاه بیان کرد: آموزش و پرورش کافی است فقط به ما «خواندن و نوشتن» یاد بدهد یعنی همان دو وظیفه اصلی خودش را و متأسفانه مسئولان و نمایندگان ما گوش شنوایی برای این ماجرا‌ها ندارند و اساساً دغدغۀ فعلی جامعه ما ما هم این نیست.

انتهای پیام/

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: آموزش و پرورش کنکور سراسری مدرس دانشگاه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۱۵۶۸۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ادعای معاون آموزش و پرورش درباره شیطنت مافیای کنکور

به گزارش خبرآنلاین ؛محمدمهدی کاظمی در مراسم تجلیل از معلمان نمونه استان خوزستان که امروز (۱۹ اردیبهشت‌ماه) در اهواز برگزار شد، با گرامیداشت یاد شهدا و تبریک روز معلم اظهار کرد: نقش معلم به عنوان آینده‌ساز کشور و تربیت‌کننده نسل آینده بسیار مهم است. جایگاه معلم از سایر اشخاص بیشتر است زیرا آنچه معلم در ذهن و نسل کودکان و جوانان حکاکی می‌کند تا سال‌ها ماندگار خواهد ماند.

ایسنا در خبری نوشت: وی افزود: در مسیر تمدن نوین اسلامی هستیم و مهم‌ترین موضوع در این زمینه تربیت نیروی انسانی توانمند است که به دست آموزش و پرورش رقم می‌خورد و باید جایگاه آن را ارتقا دهیم.

کاظمی بیان کرد: معلم اصلی‌ترین عنصر در نظام تعلیم و تربیت است و اگر معلم از آموزش و پرورش جدا شود، آموزش و پرورش هیچ جایگاهی ندارد. معلم از جنبه‌های مختلف از جمله نوع تعامل، برخورد، پوشش و رفتارش بر دانش‌آموز اثرگذار است و سال‌ها در ذهن دانش‌آموزان می‌ماند. معلم، هویت دانش‌آموز و نسل آینده را ایجاد می‌کند، بنابراین نقش تربیتی معلم در کنار نقش آموزش علوم تخصصی، بسیار مهم است و باید یکی از اولویت‌های ما توجه به نقش تربیتی معلم باشد.

وی عنوان کرد: اگر معتقدیم امروز یکی از نیازهای مهم کشور امیدآفرینی برای نسل نوجوان است قطعا این موضوع به دست معلمان رقم خواهد خورد. دانش‌آموزان باید به گونه‌ای برای آینده کشور تربیت شوند که نگاه ملی داشته باشند و این موضوع، نقش معلمان را پررنگ‌تر می کند تا در کنار آموزش به این نکته توجه کنند.

معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش گفت: در سند تحول بنیادین نیز به نقش پررنگ تربیت چندساحتی اشاره شده است و نگاه و تربیت معلمان ما هم باید چند ساحتی باشد. این سند، اولویت این دولت و آموزش و پرورش است، به گونه‌ای که به گفته رئیس جمهور، در وزارت آموزش و پرورش اجرای سند تحول بنیادین اولین اولویت دولت است.

وی تصریح کرد: متاسفانه در هفت یا هشت سال گذشته روزی در کشور داشتیم که با حضور مسئولان و وزرا سند تحول بنیادین را کنار گذاشتند و از سند ۲۰۳۰ رونمایی کردند یعنی اعتقادی به اجرای سند تحویل بنیادین نداشتند. امروز این سند به عنوان نقشه راه اساسی است و بعد از سال‌ها دغدغه، این نقشه تهیه و در شورای عالی انقلاب فرنگی تصویب شد.

کاظمی ادامه داد: قطعا اجرای این سند محقق نخواهد شد مگر اینکه آثار آن را در مدرسه ببینیم و مهم‌ترین عامل در این زمینه، مدیران مدارس هستند.

وی افزود: سند تحول بنیادین با بخش‌نامه و ابلاغیه محقق نخواهد شد و نگاه سلسله مراتبی به اجرای این سند یکی از آسیب‌های اجرای آن بوده است. تا وقتی عامل اصلی که مدیر مدرسه است به عنوان راهبر اصلی آموزش، در تعلیم و تربیت اعتقادی به این موضوع نداشته باشد و در این راستا تلاش نکند توفیقی نخواهیم داشت.

معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش گفت: مدرسه می‌تواند نقش هر کدام از معلمان را در این جدول ماتریکسی در نقشه راه محقق کند و انتظار می‌رود مدیران مدارس، نقش و جایگاه خود در اجرای سند تحول بنیادین را مجدانه مدنظر قرار دهند. عامل اصلی در تحقق این موضوع با راهبری مدیران مدارس، معلمان هستند، بنابراین باید تمرکز ما بر کلاس‌های درس باشد.

وی بیان کرد: به دلیل مسائلی که وجود داشت برخی مدیران به مدیران اجرایی تبدیل شدند نه مدیران و راهبران آموزش، در حالی که باید توجه به ارتقای جایگاه آموزش و تربیتی باشد.

کاظمی گفت: خوزستان در شاخص‌های دسترسی آموزشی و پوشش تحصیلی وضعیت خوبی دارد و از میانگین کشوری بالاتر است اما در شاخص کیفیت آموزش، نیازمند توجه و برنامه‌ریزی بیشتر است، بنابراین باید همه دستگاه‌ها تلاش کنند تا اهداف آموزش و پرورش محقق شود.

وی ادامه داد: ارتقای کیفیت آموزش باید یکی از اولویت‌های خوزستان باشد؛ اقدامات خوبی در این زمینه در حال انجام است و امیدواریم زمینه ارتقای کیفیت آموزش در خوزستان فراهم شود و شاخص‌ها افزایش یابند. این موضوع محقق نخواهد شد مگر به همت معلمان.

معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش با اشاره به رتبه‌بندی معلمان گفت: هدف اجرای رتبه‌بندی، ارتقای کیفیت نظام تعلیم و تربیت است و در این راستا باید توانمندسازی معلمان و نقش آن‌ها در امر آموزش و تربیت جدی‌تر دنبال شود. امیدواریم با برنامه‌ریزی بتوانیم در شاخص‌های کیفیت آموزش رشد قابل توجهی داشته باشیم.

وی افزود: برگزاری آزمون‌ها و ارزشیابی‌ها در آموزش و پرورش از جمله آزمون‌های شبه‌نهایی و سنجش از یادگیری دانش‌آموزان از این به بعد باید توسط معلمان رصد و توسط مدیران، راهبری شود و وضعیت با سایر مناطق و استان و ملی مقایسه شود. این ارزشیابی‌ها زمینه توانمندسازی معلمان را فراهم می‌کند تا معلم با شیوه سوالات استاندارد و رویکرد مدنظر ارتباط بیشتری برقرار کند.

کاظمی گفت: یکی از اولویت‌های این وزارت، ایجاد سوابق تحصیلی است و در کنار آن، سنجش ملی در پایان دوره ششم و نهم هم مدنظر است تا رصدی از وضعیت آموزش داشته باشیم زیرا در گذشته اطلاعات زیادی از وضعیت آموزش نداشتیم.

وی بیان کرد: یکی دیگر از کارها در وزارت آموزش و پرورش، نحوه جذب معلمان است. نمی‌شود معلم را با ارزیابی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه‌ای انتخاب کرد. در سال‌های گذشته به جز مسیر دانشگاه فرهنگیان، از طریق ماده ۲۸ نیز معلمان جذب می‌شدند اما از سال گذشته با تغییر رویکرد در شیوه جذب معلمان و ایجاد کانون‌های ارزیابی، تلاش کردیم معلمانی که توانمند، تخصصی و حرفه‌ای هستند را شناسایی و جذب کنیم.

معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش گفت: امسال بیش از ۷۲ هزار معلم از ماده ۲۸ جذب می‌شوند که از این تعداد، ۲۵ هزار معلم در دوره متوسطه و بخش دبیری و هنرآموزی جذب خواهند شد.

وی بیان کرد: ارزیابی‌ها باید با جدیت دنبال شوند و معلمی انتخاب شود که در کنار تخصص، مساله تربیت هم یکی از اولویت‌هایش باشد و به هویت، سند تحول بیادین و آرمان‌های انقلاب اسلامی باور داشته باشد.

کاظمی با اشاره به سابقه تحصیلی و امتحانات نهایی گفت: با مصوبه جدید سابقه تحصیلی، به مدرسه و کلاس درس برگشتیم و هویت و جایگاه معلم و برنامه درسی در کلاس درس پررنگ‌تر شد. متاسفانه مافیای کنکور برای آموزش و پرورش تعیین تکلیف می‌کردند و سیستم آموزش به سمت یادگیری سطحی رفته بود و دانش‌آموزان به دنبال تکنیک حل تست‌های کنکور بودند اما اکنون تمرکز و توجه بر یادگیری دانش‌آموزان است.

وی افزود: امسال امتحانات نهایی برای پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم برگزار می‌شود و باید همت شود شیطنت‌های مافیای کنکور برای ضربه زدن به سوابق تحصیلی، خنثی شود. در برگزاری مطلوب و باکیفیت و امن آزمون‌های نهایی و تصحیح اوراق نیز باید مشارکت جدی شود زیرا این کار به ارتقای کیفیت آموزش کمک خواهد کرد.

معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش گفت: یکی دیگر از نیازهای ضروری در کشور مساله مهارت‌آموزی است و باید نظام آموزشی به سمت مهارت‌آموزی و مهارت‌افزایی برود. یکی از راه‌های عبور از حافظه‌محوری، مهارت‌آموزی است و اگر به دنبال این هستیم که علم نافع را به دانش‌آموزان یاد بدهیم یکی از راه‌ها، مهارت‌آموزی است. راه حل مشکل بیکاری کشور و رشد اقتصادی و تولید نیز از این مسیر می‌گذرد.

وی بیان کرد: مهارت‌آموزی برای دانش‌آموزان مقاطع مختلف باید به صورت خاص انجام شود و همه مسئولان باید پای کار مهارت‌آموزی در آموزش و پرورش بیایند.

کاظمی گفت: در دو سال گذشته سهم آموزش‌های فنی و حرفه‌ای بیش از ۴ درصد ارتقا یافت و در این مدت ۲۱۳ هزار نفر به جمعیت دانش‌آموزان هنرستانی افزوده شد و باید کیفیت‌بخشی در این آموزش‌ها را مدنظر قرار دهیم. تجهیز هنرستان‌ها به عنوان یکی از اولویت‌ها مدنظر قرار گرفت و سال گذشته بیش از یک هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان در این زمینه تخصیص یافت. در حالی که در طول هشت سال دولت قبل دو سوم این اعتبار هم تخصیص پیدا نکرد.

وی افزود: ایجاد هنرستان‌های جوار صنایع از اولویت‌های ما است که با همت همه مسئولان محقق خواهد شد. دستگاه‌های دیگر مانند بخش نظامی کشور ظرفیت‌هایی در این زمینه دارند که می‌توان از این ظرفیت‌ها استفاده کرد.

معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش گفت: با پیگیری، آیین‌نامه علمی مهارت‌آموزی در هیات دولت تصویب شد و نقش همه دستگاه‌ها در آن مشخص شده است. در دوره متوسطه نظری باید ۳۰۰ ساعت مهارت‌آموزی انجام شود و برای دوره‌های ابتدایی و متوسطه اول نیز باید ۱۰ درصد برنامه درسی، مهارت‌آموزی باشد.

وی افزود: در تابستان حرکت عظیم و جنبشی برای مهارت‌آموزی متوسطه اول و دوم نظری طراحی شده است و این موضوع با جدیت دنبال خواهد شد.

۲۳۳۲۱۷

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1904370